W obliczu nasilających się nieuczciwych praktyk w branży pokazów handlowych, konsumenci stają się ofiarami manipulacji i oszustw Medical Factory i Med Professional. Firmy stosujące agresywny telemarketing, fałszywe zaproszenia oraz pozorne loterie wprowadzają klientów w błąd, co często skutkuje zawieraniem niekorzystnych umów zakupowych. Ostatnie interwencje Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pokazują, że oszustwa konsumenckie w tej sferze są coraz bardziej powszechne, a stosowane techniki manipulacji – takie jak presja sprzedażowa czy wprowadzanie w błąd co do warunków umowy – wymagają zdecydowanej reakcji organów ochrony konsumenta.
Nieuczciwe działania firm w pokazach handlowych
Firma Med Professional z Wysogotowa organizowała w całej Polsce pokazy handlowe, wykorzystując różnorodne, lecz nieprawdziwe preteksty. Wśród nich znajdowały się akcje rzekomo wspierające gospodarkę, promujące polskie marki czy też związane z otwarciem nowej sieci sklepów AGD i RTV. Telemarketerzy pracujący na zlecenie tej spółki wprowadzali rozmówców w błąd, powołując się na nieistniejące organizacje, takie jak Fundacja Reklamy Społecznej czy Ogólnopolska Akcja Polska Przedsiębiorcom. Pod pretekstem odbioru prezentów, np. telewizora, laptopa czy tabletu, zapraszano konsumentów na spotkania. W rzeczywistości otrzymanie upominku było uzależnione od zakupu oferowanych na pokazach produktów, często po zawyżonych cenach.
Podobny schemat stosowała inna spółka – Medical Factory z Wysogotowa, zarządzana przez tę samą osobę. Konsumentów przyciągano obietnicą darmowych badań wzroku lub wręczenia atrakcyjnych prezentów. W rzeczywistości spotkania miały charakter handlowy – badania nie były przeprowadzane, a rzekome nagrody często okazywały się znacznie mniej wartościowe od zapowiadanych, np. zamiast laptopa uczestnicy otrzymywali dziecięcy tablet z rysikiem.
Za te oszustwa na pokazach Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Tomasz Chróstny, nałożył na obie firmy oraz ich właściciela kary o łącznej wysokości niemal dwóch milionów złotych.
Fałszywe loterie i manipulacja
Konsumenci, którzy odbierali telefoniczne zaproszenia, nie byli informowani, że spotkania mają charakter sprzedażowy. Tymczasem przedsiębiorcy są zobowiązani do przekazywania rzetelnych informacji na temat celu organizowanych wydarzeń – podkreśla Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Podczas pokazów stosowano różnorodne techniki manipulacyjne. Tworzono wrażenie wyjątkowości – uczestnicy byli przekonywani, że zostali wybrani do otrzymania nagrody lub mają wpływ na wybór jej koloru. Wzbudzano w nich poczucie pośpiechu i naciskano na podjęcie szybkiej decyzji o zakupie, mimo że nie otrzymywali pełnej informacji na temat faktycznych warunków umowy.
Skargi konsumentów pokazują skalę problemu. Jeden z nich relacjonował: „Podczas losowania wyłoniono mnie i żonę jako zwycięzców wszystkich produktów znajdujących się na stole. Nie powiedziano nam, że musimy za nie zapłacić. Dopiero w domu, czytając dokumenty, odkryłem, że zobowiązaliśmy się do zapłaty około 10 000 zł w ratach, mimo że nie podpisaliśmy umowy kredytowej.”
Inna osoba opisała: „Usłyszałam, że wygrałam matę masującą wartą 11 900 zł oraz trzy dodatkowe prezenty: odkurzacz, oczyszczacz powietrza i pas bezprzewodowy. Poproszono mnie o dowód osobisty i legitymację emeryta. Byłam podekscytowana wygraną, nie miałam świadomości, że padłam ofiarą manipulacji.”
Problemy z rezygnacją od umowy
Konsumenci, którzy chcieli odstąpić od umowy, napotykali liczne przeszkody. Byli informowani, że mogą jedynie obniżyć cenę zakupu i zwrócić część produktów. Niektórzy nie otrzymywali żadnych wyjaśnień, dlaczego rezygnacja jest niemożliwa, inni słyszeli, że będą musieli zapłacić za „otrzymane prezenty”. Celem tych działań było utrudnienie odstąpienia od umowy.
Warto przypomnieć, że zgodnie z prawem konsumenta, w przypadku zakupów dokonywanych poza lokalem przedsiębiorstwa, kupujący ma 14 dni na odstąpienie od umowy. Sprzedawca jest zobowiązany do zwrotu wpłaconych środków w ciągu kolejnych 14 dni od otrzymania rezygnacji. Dzięki unijnej dyrektywie Omnibus zabronione jest również zawieranie umów finansowych podczas pokazów oraz przyjmowanie płatności przed upływem okresu na odstąpienie od umowy.
Surowe kary dla nieuczciwych praktyk
Prezes UOKiK zobowiązał obie spółki do natychmiastowego zaprzestania stosowania nieuczciwych praktyk. Po uprawomocnieniu decyzji firmy będą musiały poinformować swoich klientów o możliwości rezygnacji z umowy i zwrotu pieniędzy.
Kara dla Med Professional wyniosła ponad 744 tys. zł, natomiast Medical Factory musi zapłacić ponad 719 tys. zł. Dodatkowo Robert Piotr Kaczmarek, zarządzający obiema firmami, otrzymał sankcję finansową w wysokości 500 tys. zł za świadome naruszanie przepisów.
Od decyzji UOKiK przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Urząd stale monitoruje działalność firm organizujących pokazy handlowe, a w przypadku wykrycia naruszeń prawa składa zawiadomienia do prokuratury. Tak stało się również w przypadku Med Professional i Medical Factory.
