Przemianowana z nazwy FG Energy fotowoltaika spółka z Krakowa, obecnie nazywająca się BO Energy, nadal zajmuje się sprzedażą i montażem instalacji fotowoltaicznych, a umowy zawiera poza lokalem przedsiębiorstwa. Do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów docierały skargi klientów na bezprecedensową działalność. Konsekwencją czego była wydana w styczniu 2023 roku, przez prezesa UOKiK ostateczna decyzja, w której stwierdził że spółka stosowała nieuczciwe praktyki. Była to już druga w przeciągu roku, nałożona na BO Energy kara finansowa.
spis treści
12,5 mln złotych kary dla BO Energy fotowoltaika
za 12 naruszonych klauzul w umowach
Realizacja instalacji fotowoltaicznych odbywała się w oparciu o przygotowane przez spółkę wzory umów, w których Urząd zidentyfikował wiele niedozwolonych klauzul. Zapisy chroniły tylko interesy spółki i mogły prowadzić do poważnych konsekwencji dla konsumentów, takich jak: zmiany terminu ukończenia prac, wzrostu ceny czy nawet niewykonania usługi ze względu na wycofanie się wykonawcy. Niekorzystne dla konsumentów warunki dotyczyły m.in.:
- Obowiązku zatwierdzenia projektu instalacji, co mogło ograniczać swobodę oceny, czy zaproponowane rozwiązania spełniają oczekiwania konsumenta.
- Konieczności wykonania dodatkowej, odpłatnej ekspertyzy wytrzymałości dachu pod rygorem zerwania umowy.
- Możliwości pojawienia się kosztów dodatkowych, co dla konsumenta oznaczało wzrost ceny, która stanowi kluczowy element przy wyborze wykonawcy.
- Wydłużenia terminu realizacji instalacji w przypadku niekorzystnych warunków atmosferycznych. Konsument nie wiedział jaki rodzaj pogody uniemożliwia wykonywanie robót oraz z jakim opóźnieniem musi się liczyć.
- Wycofania się wykonawcy z realizacji umowy bez żadnej rekompensaty dla inwestora. Natomiast w przypadku wycofania się klienta, płaci on karę umowną 1000 zł.
- Domniemania akceptacji wizualizacji instalacji, jeśli konsument nie zgłosi uwag w ciągu trzech dni.
- Wyłączenia z umowy istotnych dokumentów zawierających wszelkie ustalenia i szczegóły techniczne. Bez nich konsument nie miał pewności, że instalacja zostanie wykonana zgodnie z jego potrzebami oraz we wskazanym przez niego miejscu.
Prezes UOKiK Tomasz Chróstny nałożył w tym przypadku blisko 12,5 mln zł kary na spółkę BO Energy ( wcześniej FG Energy ), za wykorzystywanie w umowach opracowanych przez spółkę, aż 12 niedozwolonych klauzul naruszających prawa konsumentów.
28 mln złotych kary dla FG Energy fotowoltaika za bezprawne techniki manipulacyjne
BO Energy wprowadzała konsumentów w błąd, aby podpisali umowy o wartości nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych, na sprzedaż i montaż instalacji fotowoltaicznych, a następnie stosowała bezprawne techniki manipulacyjne w celu uniemożliwienia im bezkosztowego odstąpienia od tych umów. Za które przestępstwa Prezes UOKiK w grudniu 2022 roku nałożył karę ponad 28 mln złotych.
Nieuprawnione powoływanie się na instytucje rządowe
Przedstawiciele spółki, aby zachęcić konsumentów do skorzystania ze swojej oferty, powoływali się w rozmowach z klientami na współpracę z Ministerstwem Klimatu i Środowiska. Tymczasem, jak ustalił UOKiK, taka współpraca nigdy nie miała miejsca. Z treści zapisu prowokacji, uzyskanego w trakcie przeprowadzonej kontroli typu „tajemniczy klient” – jesteśmy informowani: (…) nasza firma działa z ramienia Ministerstwa Klimatu. Może być sytuacja taka, że po moim spotkaniu będzie telefon jak odbywało się spotkanie, tak ? No więc wiadomo, o ekologii rozmawialiśmy, tak ?”
Wątpliwości wokół „darmowego” audytu
Konsumenci byli też wprowadzani w błąd co do bezpłatności wstępnego audytu, którym spółka kusiła w internecie. Tymczasem z zapisów w umowach wynika, że w przypadku odstąpienia od nich FG Energy kazało płacić nawet 2700 złotych za pakiet czynności, którego najważniejszym elementem był audyt. O konieczności zapłaty tej kwoty mimo skutecznego odstąpienia od umowy, przekonywał także handlowiec podczas kontroli typu „tajemniczy klient”. Spółka w różny sposób starała się uniemożliwić klientom bezkosztowe odstąpienie od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa.
Koszty odstąpienia od umowy
Zgodnie z prawem w takiej sytuacji konsument ma 14 dni do namysłu i w tym czasie może zrezygnować bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów. Wyjątkiem jest wyraźne zażądanie świadczenia usług przed upływem terminu na odstąpienie – wtedy konsument powinien zapłacić za wykonane prace. FG Energy próbowała taką zgodę przemycić np. w załączniku „Promocje”, gdzie umieściła usługę „Montaż Ekspres”. W rzeczywistości nie wiązała się ona z korzyściami dla konsumenta, bo termin końcowy pozostawał bez zmian, tylko ze zgodą na natychmiastowe rozpoczęcie prac i zapłatę za nie.
Prezes Urzędu nałożył na FG Energy Fotowoltaika karę w wysokości ponad 28 mln złotych ( 28 403 498 złotych ). Po uprawomocnieniu się decyzji spółka będzie też musiała poinformować o niej konsumentów. Dodatkowo ma obowiązek zawiadomić wszystkie osoby, które odstąpiły od umowy, ale nie otrzymały zwrotu pieniędzy, że mogą się o to ubiegać, a następnie się z nimi rozliczyć.
Instalacje fotowoltaiczne to poważna i droga inwestycja. Konsument musi mieć czas, żeby solidnie ją przemyśleć, zwłaszcza jeśli umowa została zawarta poza lokalem przedsiębiorcy. Odbieranie konsumentom prawa do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem firmy jest bezprawne i niedopuszczalne.
Kiedy następne decyzje UOKiK
UOKiK od dłuższego czasu przygląda się też, działalności kilku innych firm zajmujących się fotowoltaiką , jak na razie w ramach postępowań wyjaśniających. Są to: 3S Group OZE, Centrum Energii Odnawialnej INTI, Edison Energia, Energa Obrót, Modern Energy Pro, PGEOZE PV, Sunday Polska, Woltanic i Woltex Development.
W ofertach analizowane są praktyki i wzorce umów, pod kątem możliwości postawienia zarzutów naruszania zbiorowych interesów konsumentów lub stosowania klauzul niedozwolonych. Przykładowo wątpliwości mogą budzić takie kwestie, jak nierespektowanie prawa do odstąpienia od umowy, obciążanie konsumentów kosztami w takich przypadkach, brak wskazania w umowie terminu wykonania usługi lub zastrzeganie sobie możliwości jego dowolnej zmiany, ograniczanie uprawnień z rękojmi, sugerowanie związków z programami rządowymi, wykonywanie telefonów marketingowych bez wcześniejszej zgody konsumentów.
Zasady nieuczciwej konkurencji
Jedno z pierwszych takich postępowań wyjaśniających już się zakończyło, i dotyczyło spółki Columbus Energy z Krakowa. Konsumenci skarżyli się, że w/w utrudniała odstąpienie od umowy zawieranej w ich domach, obciążając ich w takiej sytuacji wysokimi kosztami audytu.Dziwne jest to co w tym przypadku zrobił urząd regulatora, a raczej czego nie zrobił…
Nie wiadomo dlaczego prezes UOKiK jest takim łaskawcą – kosztem pokrzywdzonych tysięcy konsumentów, i w tym konkretnym przypadku nie ukarał firmy, za jawne naruszenia przepisów prawa konsumenckiego ? Niestety urząd wprowadza nierówne standardy, jednych srodze karząc, a drugich nagradzając odstąpieniem od drakońskich kar. Jak to się mówi niewinnemu deszcz w oczy pada, a ten który ma parasol jest chroniony. Nie wszyscy są równi wobec machiny państwa, jak widać za czasów “Podłej zmiany”!
Nie inaczej jest z przestępstwami broker kurierski wycelowanymi w konsumentów, w różnych konfiguracjach współpracujących przewoźników i brokerów, na które działania UOKiK od wielu lat ma zamknięte oczy, mimo wielu złożonych wniosków przez konsumentów.
40,5 mln zł pozyskane do budżetu państwa dla rządzącej partii na agitację i propagandę
Fotowoltaika to dla konsumentów poważna inwestycja i wydatek nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Żaden przedsiębiorca, również działający w cieszącej się obecnie dużym zainteresowaniem branży, nie może stosować w umowie klauzul abuzywnych, naruszających prawa konsumentów. Opracowane przez BO Energy zapisy umowy przenosiły w znacznym zakresie ryzyko prowadzenia działalności na inwestorów i nie zabezpieczały ich interesów. Mogły one spowodować tak rażąco niekorzystne dla klientów skutki, jak zmiana ceny czy otrzymanie instalacji niezgodnej z oczekiwaniami i potrzebami.
Dlatego w maju 2023 roku, Prezes UOKiK nałożył na BO Energy ( wcześniej pod nazwą FG Energy ) karę w wysokości prawie 12,5 mln zł ( 12 418 746 zł ). A po uprawomocnieniu decyzji spółka zobligowana została do poinformowania konsumentów, którzy zawarli z nią umowy na fotowoltaikę, o niedozwolonych zapisach umownych oraz obowiązek jednoznacznego wskazania, że należy je traktować tak, jakby w ogólnie nie było ich w umowie.
Wcześniej w grudniu 2022 roku UOKiK wydał decyzję, w której nałożył ponad 28 mln zł kary na spółkę BO Energy za stosowanie nieuczciwych praktyk takich jak utrudnianie konsumentom bezkosztowego odstąpienia od umowy, wprowadzanie ich w błąd co do współpracy z Ministerstwem Klimatu i co do bezpłatności audytu.
