Dyrektywa Omnibus wprowadzająca nowe przepisy w celu ochrony konsumentów, weszła w życie 1 stycznia 2023 roku, a jednym z jej głównych priorytetów, jest walka z fikcyjnymi promocjami. Sprzedawcy nie będą mogli naprzemiennie podwyższać ceny towarów, a potem je obniżyć, jednocześnie sugerując że mamy do czynienia z okazją. Na etykiecie produktu oprócz ceny promocyjnej musi znaleźć się najniższa cena z ostatnich 30 dni. Wszystko po to, by klient miał pewność, że faktycznie ma do czynienia z promocją. Nowe przepisy dotyczą zarówno sklepów stacjonarnych jak i internetowych.
Wielopłaszczyznowa Dyrektywa Omnibus
Dyrektywa Omnibus to narzędzie do wielopoziomowej walki z nieuczciwymi przedsiębiorcami na rynku handlowym. A zawarte w niej regulacje dotyczą nie tylko dostawców platform e-commerce, przedsiębiorców oferujących tam swoje towary, czy też dostawców wyszukiwarek internetowych, ale także firm oferujących swoje towary na odległość oraz poza lokalem przedsiębiorstwa czy prowadzących sklepy internetowe i stacjonarne.
We wcześniejszym artykule opisywałem jeden z wielu priorytetów dyrektywy Omnibus czyli walkę z fałszywymi opiniami w przestrzeni internetowej. Idea przyświecająca unormowaniu jak i sam akt prawny istnieją od dawna, także w naszym systemie prawnym. Warto przypomnieć jednak że zalążek powstał w dniu 27 listopada 2019 roku, pod nazwą: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161.
Oczywiście zmieniają się czasy i zaostrza się konkurencja, często także ta nieuczciwa. Dlatego prawo unijne musi reagować, by niektóre przepisy nie stały się martwe. Potem jest już tylko implementacja prawa unijnego na grunt polski, co wymaga oczywiście pracy ustawodawczej, a potem zgody głowy państwa.
Ustawa implementująca wprowadza szereg zmian w przepisach, w tym m.in. w ustawach dotyczących konsumentów tj. ustawie o prawach konsumenta, ustawie o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów, ustawie o informowaniu o cenach towarów i usług, a także ustawie o wyrobach medycznych czy ustawie prawo telekomunikacyjne
Ze względu na zawirowania partyjne frakcji obecnie stojącej nierządem w Polsce, dopiero 6 grudnia 2022 roku ustawę implementującą do polskiego porządku prawnego podpisał Prezydent. Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2023, i wraz z regulacjami zawartymi w tzw. dyrektywie cyfrowej oraz dyrektywie towarowej, stanowić będzie kluczowe narzędzie do ochrony konsumentów.
Najniższa cena w ciągu 30 dni
Jedną z ważniejszych zmian dla konsumenta jest nowy obowiązek nałożony na przedsiębiorców, w zakresie
prezentowania promocji towaru. Od 1 stycznia 2023 roku weszła w życie unijna dyrektywa Omnibus, zgodnie z którą sklepy muszą podawać najniższą cenę produktu w ciągu ostatnich 30 dni. Dotyczy to produktów objętych promocjami. Dzięki temu klienci mogą sprawdzić, czy nie zostali oszukani „fałszywymi” obniżkami cen.
Zmiany na pewno zauważą wszyscy klienci, którzy na etykietach produktów objętych promocją znajdą teraz aż trzy ceny. Pierwsza z nich to aktualna cena promocyjna za którą kupimy towar. Druga to regularna cena danego produktu, a trzecia to najniższa cena, za jaką produkt był dostępny w ciągu ostatnich 30 dni. Oczywiste jest że potrójne szyldy cenowe muszą znaleźć się tylko na produktach promocyjnych.
Omnibus to dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych, mająca zwalczać zjawisko stosowane przez sprzedawców, polegające na sztucznym podwyższaniu cen tuż przed planowaną promocją. Eksperci jak zwykle zastanawiają się, czy w ostatecznym rozrachunku będzie to korzystne dla konsumentów, ale konsumenci z nadzieją twierdzą, że to była konieczność na panujące Eldorado, bez jakiejkolwiek kontroli i możliwości przeciwdziałania.
Sejm przyjął nowelizację przepisów zapobiegających fikcyjnym obniżkom w sklepach. Mimo że niektóre zapisy ustawy mogą zniechęcić przedsiębiorców do dalszego obniżania cen, to większość konsumentów twierdzi że gorzej być nie może, najwyżej wyjdzie na to samo, ale bez sztucznego przeświadczenia klienta, że zyskał coś dzięki handlowcom.